نظری کوتاه به کارنامه پدر تئاتر ایران استاد فقید حمید سمندریان

حمید سمندریان (زاده ۱۳۱۰ در تهران) کارگردان تئاتر است.
۱- «دوزخ» اثر ژان پل سارتر سال اجرا ۱۳۴۱ بازیگران: جمیله شیخی ـ رکن الدین خسروی ـ پرویز کاردان ـ عزت پریان
۲- «اشباح» اثر هنریک ایبسن سال اجرا ۱۳۴۲ بازیگران: جمیله شیخی ـ محمد علی کشاورز ـ عباس غفوریان ـ اسماعیل دادفر ـ عزت پریان
۳- «مردههای بیکفن و دفن» اثر ژان پل سارتر سالهای اجرا ۱۳۴۲ و ۱۳۵۷ بازیگران: محمد علی کشاورز ـ منوچهر فرید ـ پرویز فنی زاده ـ اسماعیل محرابی ـ پری صابری ـ جمشید مشایخی
۴- «طبیب اجباری» اثر مولیر سال اجرا ۱۳۴۳ بازیگران: محمدعلی کشاورز ـ پرویز فنیزاده ـ اسماعیل محرابی ـ مسعود فقیه ـ شکوه نجمآبادی ـ سعید پورصمیمی
۵- «هرکول و طویله اوجیاس» اثر دورنمات سال اجرا ۱۳۴۴ بازیگران: پرویز صیاد ـ محمد گودرزی ـ محمد حفاظی ـ ثریا قاسمی ـ عباس یوسفیانی ـ سیروس ابراهیمزاده ـ فریده صابری
۶- «ملاقات بانوی سالخورده» اثر فردریش دورنمات سال اجرا ۱۳۵۱ بازیگران جمیله شیخی ـ آذر فخر ـ اکبر زنجانپور ـ محمود هاشمی ـ علی رامز ـ غلامرضا طباطبائی
۷- «نگاهی از پل» اثر آرتور میلر سال اجرا ۱۳۴۸ بازیگران: اکبر زنجانپور ـ سوسن تسلیمی ـ خسرو فرحزادی ـ اسماعیل دادفر ـ پروین دولتشاهی
۸- «مرغ دریایی» اثر آنتوان چخوف سال اجرا ۱۳۵۶ بازیگران: جمیله شیخی ـ محمدعلی کشاورز ـ قاسم سیف ـ هما روستا ـ جمال اجلالی ـ محمد مطیع ـ منوچهر فرید ـ سرور رجائی- آتیلا پسیانی ـ سروش خلیلی و.....
۹ ـ «کرگدن» اثر اوژن یونسکو سال اجرا ۱۳۵۱ بازیگران: عزت ا... انتظامی ـ پرویز صیاد ـ اسماعیل دادفر ـ محمد حفاظی ـ مهدی فخیمزاده ـ پروین دولتشاهی ـ فریده صابری ـ عباس یوسفیانی ـ محمود شیبانی و....
۱۰- «بازی استریندبرگ» اثر فردریش دورنمات سال اجرا ۱۳۵۱-۱۳۷۸ بازیگران: محمدعلی کشاورز ـ اسماعیل شنگله ـ هما روستا
۱۱- «دایره گچی قفقازی» اثر برتولت برشت سال اجرا ۱۳۷۷ بازیگران: سعید پور صمیمی ـ آزیتا حاجیان ـ سهراب سلیمی ـ حسن پورشیرازی ـ آرمان امید ـ جمال اجلالی و....
۱۲- «باغ وحش شیشهای» اثر تنسی ویلیامز سال اجرا ۱۳۴۲ بازیگران: پرویز فنیزاده ـ شهلا ریاحی ـ پری صابری ـ عباس مغفوریان
۱۳- «آندورا» اثر ماکس فریش سال اجرا ۱۳۴۶ بازیگران: سعید پورصمیمی ـ ثریا قاسمی ـ محمدعلی کشاورز ـ منوچهر فرید ـ پرویز پورحسینی ـ جمیله شیخی ـ اسماعیل دادفر ـ جمشید مشایخی ـ منوچهر فرید ـ پری امیر حمزه ـ اسفندیار شهیدی و....
۱۴ـ «ازدواج آقای میسیسیپی» اثر فردریش دورنمات سال ۱۳۶۸ بازیگران: رضا کیانیان ـ احمد آقالو ـ میکائیل شهرستانی ـ هما روستا ـ نورالدین استوار ـ جمال اجلالی ـ رضا عمرانی ـ قاسم زارع و.....
۱۵- «لئوکادیا» اثر ژان آنوی سال اجرا ۱۳۴۳ بازیگران: پرویز پورحسینی ـ سعید پورصمیمی ـ محمدعلی کشاورز ـ محمد حفاظی ـ شکوه نجمآبادی - عصمت صفوی
۱۶- «ملاقات بانوی سالخورده» اثر فردریش دورنمات سال اجرا ۱۳۸۶ بازیگران : گوهر خیراندیش - پیام دهکردی - علی رامز - فرخ نعمتی - احمد ساعتچیان - میرطاهر مظلومی - هوشنگ قوانلو



کارگردانی تئاتر رادیویی
حمید سمندریان در رادیو صدای ایران تعدادی نمایشنامه را ترجمه کرده که کارگردانی آن را نیز به عهده داشتهاست:
۱- غروب روزهای آخر پاییز نوشته فردریش دورنمات سال ۱۳۴۱
۲- پنچری نوشته فردریش دورنمات سال ۱۳۴۱
۳- همزاد نوشته فردریش دورنمات سال ۱۳۴۱
۴- اقدامات وگا نوشته فردریش دورنمات سال ۱۳۴۱
۵- فیزیکدانها نوشته فردریش دورنمات سال ۱۳۶۶
۶- آنتیگون نوشتۀ ژان آنوی سال ۱۳۷۶


تله تئاتر
آثار اجرا شده در تلویزیون ملی ایران (تله تئاتر) که ترجمه و کارگردانی این آثار به عهده حمید سمندریان بودهاست:
۱- غروب روزهای پائیز اثر فردریش دورنمات سال ۱۳۴۲
۲- بازی استریندبرگ اثر فردریش دورنمات سال ۱۳۵۱
۳- خمره اثر لوئیجی پیراندللو سال ۱۳۵۳
۴- جراحی پلاستیک اثر پییر فراری سال ۱۳۴۰
۵- پلوفت (شبح کوچک) اثر ماریا کل راماشادو سال ۱۳۴۰
۶- ساعت شش در خیابان آتن اثر روژه فردیناند
۷- بهسوی دمشق اثر اگوست استریندبرگ سال ۱۳۸۱
حمید سمندریان به دعوت پرفسور رگنبرگ استاد دانشگاه مونیخ و کارگردان تئاتر به انستیتو گوته دعوت شد و نمایشنامههای بسیاری را با بازیگران آلمانی روی صحنه برد. این همکاری بین سالهای ۵۱ تا ۵۷ ادامه داشت.
۱- شهاب آسمانی اثر فردریش دورنمات
۲- چگونه رنجهای آقای موکین پوت برطرف میشود اثر پیتر وایس
۳- پنچری اثر فردریش دورنمات
۴- سانتا کروز اثر ماکس فریش
۵- راهب و راهزن اثر هاینریش بول
۶- خوزه اثر هاینریش بول
۷- خشم شدید فلیپ هوتس اثر ماکس فریش
۸- بالماسکه دزدان اثر ژان آنوی
۹- دوزخ اثر ژان پل سارتر
۱۰- ازدواج آقای میسیسیپی اثر فردریش دورنمات
۱۱- توراندخت اثر هیلدس هایمر
۱۲- مردههای بیکفن و دفن اثر ژان پل سارتر



ترجمه
حمید سمندریان در باب ترجمه آثار نمایشی در جامعه تئاتری:
۱- غروب روزهای پاییز اثر فردریش دورنمات سال ۱۳۴۰ ناشر مروارید
۲- پنچری اثر فردریش دورنمات سال ۱۳۴۲ ناشر مروارید
۳- ازدواج آقای میسیسیپی اثر فردریش دورنمات سال ۱۳۴۱ نشر پیروز
۴- دایره گچی قفقازی اثر برتولت برشت سال ۱۳۴۱ چاپ مجدد ۱۳۷۸
۵- اقدامات وگا و همزاد اثر فردریش دورنمات سال ۱۳۴۱
۶- ملاقات بانوی سالخورده اثر فردریش دورنمات سال ۱۳۴۲ چاپ مجدد ۱۳۷۸ نشر قطره
۷- رومولوس کبیر اثر فردریش دورنمات سال ۱۳۶۹ مرکز هنرهای نمایشی
۸- باغ وحش شیشهای اثر تنسی ویلیامز سال ۱۳۴۲ چاپ مجدد ۱۳۸۳ نشر قطره
۹- لئوکادیا اثر ژان آنوی سال ۱۳۴۳ چاپ مجدد ۱۳۸۳ نشر قطره
۱۰- هرکول و طویله اوجیاس اثر فردریش دورنمات سال ۱۳۴۳
۱۱- آندورا اثر ماکس فریش سال ۱۳۴۷ انتشارات روز
۱۲- فیزیکدانها اثر فردریش دورنمات سال ۱۳۵۰ چاپ مجدد ۱۳۸۳ نشر قطره
۱۳- خشم شدید فلیپ هوتس اثر ماکس فریش سال ۱۳۵۰ چاپ مجدد ۱۳۷۰ نشر مرکز هنرهای نمایشی
۱۴ ـ فرشتهای به بابل میآید اثر فردریش دورنمات سال ۱۳۵۲
۱۵- چگونه رنجهای آقای موکین پوت بر طرف میشود سال ۱۳۵۳
۱۶- مکبث اثر ویلیام شکسپیر سال ۱۳۵۵ چاپ مجدد ۱۳۸۳ نشر قطره
۱۷- بازی استریندبرگ اثر فردریش دورنمات سال ۱۳۵۱ چاپ مجدد ۱۳۷۴ نسل قلم



شاگردان استاد سمندریان
فریبرز عرب نیا - احمد آقالو – پرویز پور حسینی - امین تارخ –احمد ساعتچیان- محمد رحمانیان - محمد یعقوبی - امیر جعفری - فتحعلی اویسی- فردوس کاویانی - مهران مدیری- میر طاهر مظلومی - پیام دهکردی – نوید فرید- شهاب حسینی – حامد کمیلی – حامد بهداد – نگار فروزنده - یوسف تیموری- رابعه اسکوئی – مجید صالحی –فرزاد حسنی – شهرام عبدلی – علیرضا اشکان – کیوان محمود نژاد – حمید فرخ نژاد - الیکا عبدالرزاقی - حمید مهیندوست - پژواک کیومرثی- عباس ستارزاده- آشا محرابی- رویا امینیان- حسن ناظر- حسام نواب صفوی





کارگردانی تئاتر صحنه ای